Taşhan

Taşhan 1871 tarihinde inşa edilmiştir. Binanın ilk sahipleri ünlü Rum tüccar ve Mersin' de yatırımlarıyla ön plana çıkan Mavromatti ile Devlet Şurası azalarından Vayvani'dir. Zemin katı ticarethane ve dükkan, üst katı ise büro acente ve konaklama birimleri olarak kullanılmıştır.

Mersin'in tarihini inceleyecekler için başlı başına bir konu olan Mavromatti, bu yapının sahibiyken Mersin işgal edilmiştir. Bu işgal esnasında Taş Han, Mavromatti tarafından işgal kuvvetlerine tahsis edilmiştir. Mersinde pek çok yatırımın ve binanın sahibi olan ünlü Rum sermayedar Mavromatti'nin, işgal esnasında Osmanlı İdaresine ve Mersin halkına ihanet ettiği iddiaları yaygındır.

Bu konuda en önemli iddia Şinasi Develi'ye aittir. Şinasi Develi, Taş Han'ın Mavromatti tarafından İngiliz işgal kuvvetlerine tahsis edildiğini belirtmektedir. 17.12.1918 günü sabah saatlerinde İngilizler Mersin'i işgale başladılar. Çıkartma İstasyon civarında ki iskeleden yapıldı. İngilizler karargahlarını, Amerikan Koleji binasına kurmuşlardı. İşgalden 16 gün sonra Fransız işgal kuvvetleri ve Ermeni Lejyon Alayı kente girerek Taş Han'a yerleştiler. İşgal süresinde Taşhan işgalci güçler tarafından kullanıldı.

Yapı daha sonra Milli Emlak Müdürlüğüne geçti. Mersin'de bir dönem kurulan ve pek çok yatırıma imzasını atan, çok ortaklı Mersin Ticaret Bankası Taşhan'ın Milli Emlak Müdürlüğünden sonra ki sahipliğini yapmıştır.

Halen ayakta olan ve eski yapısını koruyan bina, daha sonra Sadi Eliyeşil'e geçmiştir. Bina yapıldığı dönemde işhanı olarak kullanılmakta idi. Günümüze kadar bu işlevini korumuştur. Yapının şimdiki maliki Gülümser Erdem hanımefendidir.

Kaynak: http://www.mersinimecehaber.com/tashan-makale,149.html